Πρόληψη και προστασία των ματιών από επαγγελματικά ατυχήματα

Μια μεγάλη απειλή για την ασφάλεια των ματιών των εργαζομένων σε βιομηχανίες υψηλού κινδύνου μπορεί να αποτελέσει η εργασία χωρίς επαρκή προστασία, με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας να αποκαλύπτει ότι κάθε χρόνο, παγκοσμίως, συμβαίνουν περίπου 340 εκατομμύρια εργατικά ατυχήματα και 2,3 εκατομμύρια θάνατοι λόγω εργατικών δυστυχημάτων ή ασθενειών εργαζομένων.

 

Κάθε μέρα, χιλιάδες εργαζόμενοι τραυματίζονται άλλοτε ελαφρά και άλλοτε σοβαρότερα στα μάτια κατά την εργασία τους, με το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (NIOSH) να αναφέρει ότι οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ανάγκη άμεση θεραπεία, καθώς δεν πρόκειται για μικροτραυματισμούς, αλλά για εισαγωγή των ασθενών σε Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών.

Την ίδια ώρα, γαλλικές και ισπανικές έρευνες αποκαλύπτουν ότι τα οφθαλμικά τραύματα αποτελούν μείζον πρόβλημα της Δημόσιας Υγείας, με τους επαγγελματικούς τραυματισμούς των ματιών να πλήττουν κυρίως τους νέους άνδρες. Η πλειονότητα των τραυματισμών αυτών στο εργασιακό περιβάλλον επηρεάζει τα πιο εκτεθειμένα μέρη του ματιού, που είναι ο κερατοειδής και ο επιπεφυκότας.

 

Υπάρχουν κίνδυνοι τραυματισμού των ματιών κατά την εργασία;

Η απάντηση, δυστυχώς, είναι θετική. Οι βιομηχανίες κατασκευών, παραγωγής και εξόρυξης είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε κινδύνους και, σύμφωνα με μελέτες, ευθύνονται για το 40% των οφθαλμικών τραυματισμών στους χώρους εργασίας. Άλλα επαγγέλματα με υψηλούς κινδύνους περιλαμβάνουν τη συγκόλληση, την ξυλουργική, την επισκευή αυτοκινήτων, τη συντήρηση, τις υδραυλικές και τις ηλεκτρολογικές εργασίες.

Μια πρόσφατη μελέτη που διενεργήθηκε σε δείγμα 500 εργαζομένων σε συγκολλήσεις και ξυλουργικές εργασίες διαπίστωσε ότι το 5% δε χρησιμοποιούσε ποτέ εξοπλισμό ατομικής προστασίας στον χώρο εργασίας. Κανένας από τους εργαζόμενους δε φορούσε προστατευτικά γυαλιά, όταν έκαναν δραστηριότητες που τα απαιτούσαν.

Η κακή όραση και οι αυξημένες απαιτήσεις της εργασίας αναφέρονται ως αιτίες της μη ορθής χρήσης του επαρκούς εξοπλισμού ατομικής προστασίας. Αντίθετα, η χρήση των σωστών γυαλιών προστασίας μπορεί να αυξήσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων, καθώς και τα συνταγογραφούμενα γυαλιά ασφαλείας είναι ιδανικά για τους εργαζόμενους με προβλήματα όρασης.

Οι πέντε βασικοί κίνδυνοι που καθιστούν απαραίτητη τη χρήση ειδικών γυαλιών στον χώρο εργασίας είναι:

 

❗ Οι τραυματισμοί από αντικείμενα

Οι τραυματισμοί στους βιομηχανικούς χώρους εργασίας προκύπτουν συχνά από αντικείμενα που πετούν ή πέφτουν και έρχονται σε επαφή με το μάτι. Αυτά μπορεί να είναι από μικρά σωματίδια, όπως κομμάτια μετάλλου ή γυαλιού τα οποία μπορεί να εκτοξευθούν από μηχανήματα, μέχρι μεγαλύτερα αντικείμενα, όπως καρφιά ή συνδετήρες που μπορεί να διαπεράσουν τον βολβό του ματιού.

Εργασίες όπως το τρίψιμο, η κατεργασία ξύλου και το πριόνισμα ενέχουν μεγάλο κίνδυνο να πέσουν στα μάτια πριονίδια και ροκανίδια ξύλου, ενώ το σκάλισμα, η χρήση τρυπανιού και το σμίλευμα μπορεί να προκαλέσουν την εκτόξευση σωματιδίων σκυροδέματος και μετάλλων. Επίσης, η άμμος, η σκόνη και η βρωμιά μπορούν να διασκορπιστούν με το φύσημα του ανέμου και να προκαλέσουν τραυματισμό. Ακόμη και αντικείμενα μικρότερα από ένα κεφάλι καρφίτσας μπορούν να επιφέρουν τρυπήματα, εκδορές και θλάσεις στο μάτι.

Οι εργαζόμενοι κινδυνεύουν ακόμη από πτώση μικρότερων ή μεγαλύτερων αντικειμένων, όπως οικοδομικά υλικά και εργαλεία, και από τραύμα από αμβλύ αντικείμενο ή μηχάνημα. Υπό αυτή την έννοια, όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από τον κλάδο τους, θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι παραμένουν προστατευμένοι, φορώντας γυαλιά εργασίας.

 

 

❗ Οι τραυματισμοί από υψηλές θερμοκρασίες

Σε ορισμένες βιομηχανίες, οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσουν θερμικά εγκαύματα στο μάτι. Τέτοιου τύπου τραυματισμοί είναι ιδιαίτερα κοινοί σε εργασίες ηλεκτροσυγκόλλησης, καθώς ο χρήστης χειρίζεται αντικείμενα σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες και καυτούς σπινθήρες. Αντίστοιχοι τραυματισμοί εντοπίζονται σε υδραυλικές εργασίες, όπου ο εργαζόμενος χειρίζεται καυτά εξαρτήματα εξοπλισμού και γραμμές που απελευθερώνουν ατμό και βραστό νερό. Παράλληλα, οι εργαζόμενοι μπορεί να εκτεθούν σε πιτσιλιές καυτών υλικών, όπως λιωμένο μέταλλο κατά τη χύτευση, τη θερμή εμβάπτιση ή τις εργασίες σε φούρνο.

 

 

❗ Οι τραυματισμοί από χημικές ουσίες 

Σε πολλές βιομηχανίες, οι εργαζόμενοι επιφορτίζονται με χημικές ουσίες που μπορούν να τραυματίσουν σοβαρά τα μάτια. Πολλές επικίνδυνες χημικές ουσίες, όπως οξέα και άλλα διαβρωτικά, μπορεί να επηρεάσουν σοβαρά την όραση ή ακόμα και να τυφλώσουν τον εργαζόμενο. Καθώς οι χημικοί κίνδυνοι εμφανίζονται σε πολλές διαφορετικές μορφές, πιτσιλιές, ψεκασμοί, ομίχλη, ατμοί κ.α, ο εργαζόμενος θα πρέπει να διαθέτει ένα πλήρη εξοπλισμό προστασίας σε αυτά τα περιβάλλοντα.

Ένα στατιστικό που θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψιν, είναι ότι οι περισσότεροι τραυματισμοί οφείλονται στην ακατάλληλη χρήση του εξοπλισμού προστασίας. Για τον λόγο αυτό συνιστώνται ολοκληρωμένα σχέδια ασφαλείας καθώς και τακτική δοκιμή και τοποθέτηση προστατευτικών γυαλιών, ενώ είναι σημαντικό να επιλέγεται εξοπλισμός που προστατεύει στο μεγαλύτερο βαθμό από τους χημικούς κινδύνους, όπως γυαλιά με ειδικές φλάντζες και ιμάντες από νεοπρένιο.

 

 

❗ Οι τραυματισμοί από ακτινοβολία

Η έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις υπεριώδους, υπέρυθρης και ανακλώμενης φωτεινής ακτινοβολίας μπορεί να προκαλέσει σοβαρές οφθαλμικές βλάβες, όπως εγκαύματα στον αμφιβληστροειδή, καταρράκτη και μόνιμη τύφλωση.

Η συγκόλληση, η κοπή με καμινέτο και η εργασία με λέιζερ αποτελούν δραστηριότητες υψηλού κινδύνου, όσον αφορά την ασφάλεια των ματιών. Το «μάτι του συγκολλητή» εμφανίζεται, όταν έντονη ακτινοβολία εισέρχεται στο μάτι, προκαλώντας πόνο, ερυθρότητα, ευαισθησία και δάκρυα. Γι’ αυτό η έκθεση στην ακτινοβολία πρέπει να περιορίζεται, καθώς οι μακροχρόνιες επιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε καταρράκτη.

Η εργασία σε εξωτερικούς χώρους, χωρίς προστασία από τον ήλιο, μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμό των ματιών, δεδομένου ότι η υπεριώδης ακτινοβολία έχει τη δύναμη να βλάψει τους επιφανειακούς ιστούς του ματιού καθώς και τον κερατοειδή και τον φακό και να προκαλέσει καταρράκτη, καρκίνο των ματιών και τύφλωση. Τα προστατευτικά γυαλιά απορροφούν τόσο την ακτινοβολία UV-B όσο και την UV-A κατά την εργασία σε εξωτερικούς χώρους.

❗ Οι τραυματισμοί από μολυσματικές ασθένειες

Η απασχόληση σε τομείς της υγειονομικής περίθαλψης, συχνά, θέτει τα μάτια των εργαζομένων σε κίνδυνο από σωρεία μολυσματικών ασθενειών. Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και το βοηθητικό προσωπικό, όπως ένα εργαστήριο και το προσωπικό καθαριότητας, κινδυνεύουν να μολυνθούν από ασθένειες και ιούς μέσω της άμεσης επαφής στους βλεννογόνους του ματιού, της διασταυρούμενης μόλυνσης μέσω του αγγίγματος αντικειμένων ή μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων. Ελαφρές παθήσεις μπορούν να μεταδοθούν μέσω του ματιού, όπως και πιο απειλητικές για τη ζωή ασθένειες και ιοί όπως ο HIV, η ηπατίτιδα Β και ο COVID-19.

 

 

Προστατευτικά γυαλιά για βιομηχανίες υψηλού κινδύνου BOLLE SAFETY

Τα καλά νέα είναι ότι πάνω από το 90 % των επαγγελματικών οφθαλμικών τραυματισμών μπορεί να αποφευχθεί, όταν χρησιμοποιούνται τα κατάλληλα προστατευτικά γυαλιά, καθώς οι κυριότεροι λόγοι για τους τραυματισμούς αυτούς είναι ότι οι εργαζόμενοι δε φορούν σωστά προστατευτικά γυαλιά ή ότι φορούν τον λάθος τύπο προστασίας για τη συγκεκριμένη εργασία.  

Για τη σωστή προστασία των ματιών, κυρίως, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να χρησιμοποιούνται γυαλιά ασφαλείας που έχουν ισχυρότερους φακούς και σκελετούς πιο ανθεκτικούς από τα κανονικά γυαλιά, αλλά έχουν παρόμοια εμφάνιση και αίσθηση. Τα γυαλιά εργασίας πρέπει να έχουν πλευρική προστασία, εξαιρετικά ενισχυμένους σκελετούς ή μεγάλους κροτάφους για να θωρακίζουν τα μάτια από τα ιπτάμενα σωματίδια στα πλάγια και μπροστά.

Για επιπλέον προστασία, διατίθενται γυαλιά ασφαλείας με κάλυμμα στην πάνω πλευρά, τα οποία μειώνουν τον κίνδυνο εισόδου ιπτάμενων θραυσμάτων στο μάτι. Τα συνταγογραφούμενα γυαλιά επιτρέπουν στους εργαζόμενους να προστατεύονται ακόμη και όταν έχουν προβλήματα όρασης. Η κακή όραση στην εργασία μειώνει την παραγωγικότητα και αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων και τραυματισμών, επομένως η βέλτιστη προστασία των ματιών είναι απαραίτητη.

Τα συνταγογραφούμενα προστατευτικά γυαλιά παρέχουν τα ίδια οφέλη έναντι κρούσεων, χημικών και άλλων κινδύνων, ενώ παράλληλα διορθώνουν τα προβλήματα όρασης και την καταπόνηση των ματιών.

 

 

Γιατί να χρησιμοποιήσετε προστατευτικά γυαλιά ασφαλείας;

Τα γυαλιά ασφαλείας είναι απαραίτητα για κάθε εργασία που ενέχει υψηλό κίνδυνο τραυματισμών από πρόσκρουση, σκόνη ή πιτσιλιές χημικών ουσιών, αφού παρέχουν πλήρη στεγανοποίηση της περιοχής γύρω από τα μάτια και είναι ανθεκτικά στις κρούσεις.

Πρόκειται για μια καλή επιλογή για τους εργαζόμενους σε βιομηχανίες και συνεργεία αυτοκινήτων, όπου μπορεί να υπάρχουν σπινθήρες και μεταλλικά θραύσματα, που έρχονται από όλες τις κατευθύνσεις, ή σε εργοστάσια με πολλή σκόνη. Ακόμη είναι κατάλληλα για όσους έχουν προβλήματα όρασης και μπορούν να φορεθούν πάνω από τα συνταγογραφούμενα γυαλιά.

Όποιος τύπος γυαλιών εργασίας και αν χρησιμοποιηθεί, απαιτεί η επιλογή του προϊόντος να ταιριάζει στο πρόσωπο του χρήστη, ώστε να του εξασφαλίζει καλύτερη προστασία. Τα καλά προσαρμοσμένα προϊόντα τοποθετούνται χωρίς κανένα κενό στα μάγουλα και έχουν μια καλά προσαρμοσμένη γέφυρα μύτης, που δεν δημιουργεί ενόχληση. Παράλληλα, οι προστατευτικές ασπίδες προσώπου παρέχουν πλήρη κάλυψη των ματιών και του προσώπου από πολλούς κινδύνους, πρόσκρουσης, μολυσματικές ασθένειες, παθογόνα που μεταδίδονται με το αίμα, χημικούς και θερμικούς κινδύνους.

Για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, οι ασπίδες προσώπου προστατεύουν από αναπνευστικά σταγονίδια, όπως αυτά που μεταδίδουν τον ιό SARS-CoV-2, πιτσιλιές αίματος και άλλους κινδύνους. Εάν τα άτομα εργάζονται κοντά σε επικίνδυνη ακτινοβολία, οι ειδικά σχεδιασμένες ασπίδες μπορούν να παρέχουν πλήρη προστασία προσώπου, αλλά και προστασία από τους ηλεκτρικούς κινδύνους, ενώ παράλληλα διαθέτουν πλήρες οπτικό πεδίο.

Και μην ξεχνάτε, όλα τα προστατευτικά γυαλιά πρέπει να εφαρμόζουν σωστά, να διατηρούνται σε καλή κατάσταση και να αντικαθίστανται αμέσως μόλις παρατηρηθεί κάποια φθορά.